Historia poczty w Szynwałdzie

 

Urząd Pocztowy w budynku "Murowanki"

 

Urząd Pocztowy w Szynwałdzie został otwarty 1 listopada 1895 r. przez c. k. Dyrekcję Poczt i Telegrafów we Lwowie, dzięki staraniom ks. Aleksandra Siemieńskiego i Zwierzchności Gminnej.

Pierwszym naczelnikiem został Paweł Teszmer, w 1896 r. jego obowiązki przejęła Wiktoria Lewicka. Początkowo poczta działała w budynku pożydowskiej karczmy, potem w budynku szkolnym. Odprawa odbywała się codziennie pieszo do c. k. Urzędu Pocztowego nr 2 w Tarnowie.

W czasie trwania I wojny światowej urząd był nieczynny. W kronice szkolnej czytamy: O zbliżaniu się nieprzyjaciela krążą najrozmaitsze pogłoski - widać przechodzące wojsko - wozy uciekinierów - strach i popłoch się szerzy. Wreszcie z nakazu władzy dnia 28 września [1914 r.] urząd pocztowy opuszcza swoje stanowisko, Wiktorja Lewicka, jako kierowniczka urzędu wraz z mężem swym wyjeżdżają. Po wojnie poczta funkcjonuje na nowo, aż do 31 października 1924 r. kiedy to Wiktoria Lewicka otrzymała posadę w Warszawie.

15 lutego 1925 r., po kilku miesiącach przerwy w działalności, została otwarta Agencja Pocztowa 1-go stopnia, której kierownikiem był Jan Antosz (1925-1926 i 1945-1950). Po nim urzędem kierowali: Franciszek Antosz (1926-1939 i 1950-1962), Izabela Kantor (od 1962 z przerwami do 1983 r.), Zofia Marcisz, Anna Gawron, Teresa Lech (1988-1989), Janina Kopacz (1989-2010).

 

 

Jan Antosz i Franciszek Antosz - kierownicy poczty w Szynwałdzie

 

W czasie II wojny światowej poczta nie działała. W 1945 r. przeprowadzono linię telefoniczną Szynwałd - Tarnów i przydzielono Agencji Pocztowo-Telekomunikacyjnej w Szynwałdzie pierwszy aparat telefoniczny. W grudniu 1946 r. rozpoczęto przewóz poczty furmanką, do Tarnowa i z powrotem.

W 1947 r. utworzono rejony doręczeń i zatrudniono listonosza, którym został Stanisław Niedźwiecki, przemianowano również Agencję na Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny VII kl. W 1949 r. przyjęto drugiego listonosza - Józefa Wardzałę i utworzono drugi rejon doręczeń. W następnych latach funkcję listonoszy pełnili: Maria Niedźwiecka, Zofia Zięba, Maria Kozioł, Maria Kasztelewicz, Maria Plebanek, Alina Pawłowicz, Anna Mącior, Krystyna Kantor, Piotr Pawłowicz, Marek Chrupek, Marcin Rogus, Katarzyna Przeniosło, Małgorzata Micek, Angelika Wójtowicz.

W 1954 r. rozpoczęto przewóz poczty samochodem. W 1973 r. wprowadzone zostały pocztowe numery adresowe, Szynwałd otrzymał kod pocztowy 33-158. W 1978 r. zainstalowano ręczną centralkę telefoniczną i trzy aparaty telefoniczne: u Sióstr Służebniczek, w Szkole Podstawowej i w Gromadzkiej Radzie Narodowej.

W 1986 r. w nowo otwartej Szkole Podstawowej nr 1 został otwarty punkt sprzedaży znaczków. W 1987 r. zarejestrowanych było ośmiu abonentów filatelistycznych. W 1988 r. przeniesiono urząd do budynku "Murowanki" i zainstalowano ręczną centralę telefoniczną na 50 numerów. W 1989 r. centrala była już na 100 numerów, zaprowadzono także całodobową służbę telefoniczną, obsługiwaną przez 5 telefonistek.

W 1992 r. uruchomiono centralę automatyczną na 400 numerów i podłączono 350 abonentów. W 2002 r. zainstalowano pierwsze komputery.

W sierpniu 2010 r. nastąpiło przekształcenie placówki w filię Urzędu Poczty Skrzyszów, skrócenie czasu pracy do jednej godziny dziennie i ograniczenie zakresu usług. Kilka miesięcy później, 30 listopada 2010 r. Urząd Pocztowy w Szynwałdzie został zamknięty.

Przez kilka lat, od 1 grudnia 2010 r. do 31 marca 2014 r. działała jeszcze Agencja Pocztowa w Sklepie Spożywczo-Przemysłowym Anny Laski. Obecnie w Szynwałdzie Poczta Polska nie posiada żadnej placówki. Najbliższy Urząd Pocztowy znajduje się w Skrzyszowie.

 

Urząd Pocztowy w domu Państwa Kantorów

 

Urząd Pocztowy w "Murowance"

 

Agencja Pocztowa

 

Dokumenty

 

 

Wykaz źródeł

  1. Archiwum Szkoły Podstawowej nr 1 w Szynwałdzie: Kronika Szkoły Podstawowej nr 1 w Szynwałdzie, 1914-1965.
  2. Archiwum Urzędu Pocztowego w Szynwałdzie: Kronika ważniejszych wypadków Agencji Pocztowej Szynwałd, 1937-2009.
  3. Osoby prywatne, które udostępniły zdjęcia i dokumenty: Izabela Kantor.
  4. Plebanek Kazimierz, Szynwałd. 650-lecie dziejów wsi i parafii, Szynwałd 1994.