Kapliczka św. Jana Nepomucena

 

Szynwałd - Kapliczka św. Jana Nepomucena

 

Kapliczka św. Jana Nepomucena w Szynwałdzie

 

Miejsce

Znajduje się koło kościoła parafialnego.

 

Opis

Została wybudowana w 1849 r. w czasie proboszczowania w Szynwałdzie ks. Tomasza Stańskiego. W kronice parafialnej znajduje się zapis: [1849] Ze składki parafian tutejszych wymurowana jest tuż pod kościołem kapliczka świętego Jana.

Postawiona na planie kwadratu, murowana, tynkowana, z parą kolumn od frontu. Całość nakryta daszkiem namiotowym, zwieńczonym metalowym krzyżem. Wewnątrz znajduje się rzeźba św. Jana Nepomucena, w stylu barokowym z XIX w. Święty przedstawiony jest w pozycji stojącej, w kontrapoście, dynamicznie. Ubrany jest w sutannę, na niej znajduje się biała komża i peleryna na ramionach. Na głowie ma biret kanonika, w prawej ręce trzyma krzyż.

Kapliczka została wpisana do ewidencji zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

 

Św. Jan Nepomucen (1348-1393)

Nazywany Nepomukiem, był kanonikiem w czeskiej Pradze. Nie do końca znane są przyczyny jego męczeńskiej śmierci w wodach Wełtawy, do której po torturach został wrzucony. Według jednej wersji, podczas konfliktu między królem Władysławem IV Luksemburskim, a arcybiskupem Pragi, został uwięziony i torturowany nakłuwaniem i przypalaniem ciała. Inna wersja podaje, że poniósł śmierć za odmowę królowi, wyjawienia tajemnicy spowiedzi królowej, której był spowiednikiem.

Pochowany został w katedrze św. Wita w Pradze. Kanonizowano go w 1729 r. Jego kult szybko się rozprzestrzeniał. Do Polski dotarł przez Śląsk i datuje się od przełomu XVII i XVIII w. Święto obchodzone jest 21 maja. Jest on patronem mostów i grobli, opiekunem w czasie powodzi, orędownikiem tonących. Chroni przed ludzką obmową, jest także patronem spowiedników.

 

 

Zdjęcia nr 2 i 3 z 1977 r.

Zdjęcia nr 4 i 5 z 1994 r.

 

Zobacz również

 

Wykaz źródeł

  1. Archiwum Diecezjalne w Tarnowie: Dział fotograficzny.
  2. Archiwum Diecezjalne w Tarnowie: Kapliczki i krzyże przydrożne w Szynwałdzie, Szynwałd 1977 [maszynopis].
  3. Archiwum Parafii Rzymskokatolickiej w Szynwałdzie: Kronika parafii w Szynwałdzie, 1833-1962.
  4. Fros Henryk, Sowa Franciszek, Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 2007.
  5. Kapliczki i krzyże przydrożne na terenie Szynwałdu, Szynwałd 2007.
  6. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, województwo krakowskie, pod red. Jerzego Szablowskiego, z. 13, powiat tarnowski, oprac. Józef E. Dutkiewicz, Warszawa 1953.
  7. Plebanek Kazimierz, Szynwałd. 650-lecie dziejów wsi i parafii, Szynwałd 1994.
  8. Schematyzm Diecezji Tarnowskiej 1983, t. 2, cz. 1, Kapliczki, figury i krzyże przydrożne na terenie diecezji tarnowskiej. Tekst, red. Jan Rzepa.
  9. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie - Delegatura Tarnów: Karty ewidencyjne zabytków w Szynwałdzie, oprac. Cezary Kocot, 1983.