Historia parafii w Szynwałdzie

 

 

Powstanie parafii

Parafia w Szynwałdzie jest fundacji rycerskiej Leliwitów - Tarnowskich. Do tej pory nie udało się dokładnie ustalić kiedy powstała. Pierwsza data, jaka pojawia się w schematyzmach diecezjalnych to rok 1323. Jednak nie jest ona prawdziwa, gdyż pochodziła ze sfałszowanego dokumentu fundacyjnego, wystawionego przez Janusza Ocieckiego. W 1350 r. pojawia się w aktach pierwsza pewna wzmianka o parafii, gdzie zapisano, że zapłaciła ona 7 skojców świętopietrza. Taką samą kwotę płaciła również w latach 1351-1358.

 

Przynależność administracyjna

W ciągu wieków parafia przynależała do różnych diecezji i dekanatów. W 1350 r. była to diecezja krakowska, dekanat wojnicki, a od 1786 r. diecezja tarnowska. Następnie w wyniku kolejnych zmian były to diecezje: przemyska (1807-1821), tyniecka (1821-1826) i ostatecznie tarnowska (od 1826). Od 1929 r. parafia należała do dekanatu tarnowskiego, a od 1992 r. do dekanatu Tarnów-Wschód. Parafia, od czasu powstania, obejmowała tylko jedną wieś ze wszystkimi jej przysiółkami.

 

Proboszczowie

Pierwszym proboszczem, który został odnotowany w dokumentach był ks. Krzysztof Czerwonowicz, który przebywał w Szynwałdzie w latach 1600-1608. Łącznie przez lata funkcję tę pełniło kilkudziesięciu księży. Od końca XIX w. byli to: ks. Ignacy Józef Górski (1872-1884), ks. Aleksander Siemieński (1885-1939), ks. Piotr Kyrcz (1940-1974), ks. Stefan Zymuła (1974-1985). ks. Zbigniew Ryznar (1985-1995), ks. Jerzy Bubula (1995-2007). Od 2007 r. proboszczem jest ks. Józef Michalski.

 

Ks. proboszcz Aleksander Siemieński

Największy rozwój parafii nastąpił w okresie, gdy proboszczem był ks. Aleksander Siemieński. Przyczynił się on do powstania wielu organizacji świeckich, likwidacji karczm, odnowy moralnej mieszkańców. W 1891 r. sprowadził do Szynwałdu Siostry Służebniczki Starowiejskie, które prowadziły ochronki dla dzieci, uczyły w szkołach, opiekowały się chorymi i ubogimi oraz pomagały w duszpasterstwie. Jego najważniejszym dziełem była budowa nowego kościoła parafialnego. W trakcie pobytu ks. Siemieńskiego w Szynwałdzie powstały również inne budynki: kaplica na cmentarzu, dom parafialny, dom ubogich, ochronka na Świniogórze.

 

Ks. Aleksander Siemieński

 

 

Ks. proboszcz Piotr Kyrcz

Następcą ks. Aleksandra Siemieńskiego był ks. Piotr Kyrcz, który jako neoprezbiter został skierowany do pomocy sędziwemu już proboszczowi. Po jego smierci, został najpierw administratorem, a następnie proboszczem i pozostał nim do 1974 r. Kontynuował prace przy nowym kościele. Dzięki jego staraniu świątynia wzbogaciła się o organy piszczałkowe i boczne ołtarze oraz polichromię. Ponadto przeprowadził remont wieży i elektryfikację kościoła.

 

Ks. proboszcz Stefan Zymuła

Za czasów kolejnego proboszcza, ks. Stefana Zymuły, powstała kaplica na Świniogórze i ogrodzenie cmentarza. Ponadto do kościoła zakupiono ławki do naw bocznych oraz krzesła.

 

Ks. proboszcz Zbigniew Ryznar

Po śmierci ks. Zymuły do posługi w Szynwałdzie został skierowany ks. Zbigniew Ryznar, który był wyjątkowo pracowitym gospodarzem. Za czasów jego proboszczowania wykonano m.in. nowe oświetlenie i nagłośnienie kościoła, ogrodzenie i drogę procesyjną, malowanie wieży, remont organów. W latach 1988-1991 została wybudowania nowa plebania. Rozpoczął się również remont dachu, polegający na wymianie pokrycia z dachówki na blachę miedzianą.

 

Ks. proboszcz Jerzy Bubula

W 1995 r. proboszczem został ks. Jerzy Bubula, który dokończył remont dachu, a w późniejszych latach przeprowadził wymianę ogrzewania i instalacji elektrycznej w kościele. Wykonano wtedy również malowanie całego kościoła i nowe polichromie. Ponadto przeprowadzono konserwację głównego ołtarza.

 

Ks. proboszcz Józef Michalski

Od 2007 r. proboszczem w Szynwałdzie jest ks. Józef Michalski. Dzięki niemu zostało przeprowadzone szereg inwestycji, z których najważniejsze to: wykonanie parkingów przy kościele, remont kaplicy i alejek na cmentarzu, wykonanie elewacji kaplicy na Świniogórze, remont organów, konserwacja ołtarzy bocznych, budowa domu parafialnego, renowacja części witraży w kościele. W latach 2017-2019 miał miejsce generalny remont kościoła i jego najbliższego otoczenia.

 

Organizacje parafialne

Dzięki wzmożonej pracy duszpasterzy przez kilkaset lat istnienia parafii powstało i działało w niej wiele organizacji i instytucji, mających duży wpływ na życie mieszkańców. Były to m.in.: Bractwo Szkaplerzne, Bractwo Żywego Różańca, Towarzystwo Wstrzemięźliwości, Krucjata Eucharystyczna, Akcja Katolicka, Szpital, Caritas, Dom ubogich, Dom parafialny, Chór i orkiestra parafialna, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. W ostatnich latach w parafii powstały nowe grupy: Odnowa w Duchu Świętym, Dziewczęca Służba Maryjna, Scholka dziecięca, Zespoły młodzieżowe, Schola Gregoriańska, Apostolstwo Pomocy Duszom Czyśćcowym.

 

Duchowieństwo parafialne

Na przestrzeni lat w parafii w Szynwałdzie było wiele powołań męskich i żeńskich. Z Szynwałdu pochodził biskup Józef Grzegorz Wojtarowicz oraz kilkudziesięciu księży diecezjalnych i ojców zakonnych, w tym przede wszystkim redemptorystów. Z Szynwałdu również pochodziło kilkadziesiąt sióstr zakonnych, z których większość należała do Zgromadzenia Służebniczek Starowiejskich.

 

Biskup Józef Grzegorz Wojtarowicz

 

 

Wydarzenia parafialne

W ciągu ostatnich lat w życiu parafialnym miało miejsce wiele ważnych wydarzeń. W 1994 r. Szynwałd świętował 650-lecie wsi i parafii. Z tej okazji w ogrodzie przed kościołem została umieszczona figura św. Józefa na ceglanym postumencie, na froncie którego zamontowano popiersie bpa Józefa Wojtarowicza i tablicę pamiątkową. W sierpniu 2001 r. parafia przeżywała peregrynację obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. W 2004 r. odbyły się uroczyste obchody stulecia Domu Sióstr Służebniczek, połączone z koronacją Cudownej Figury NMP Niepokalanie Poczętej, której dokonał bp Wiktor Skworc. W marcu 2009 r. odbyły się tygodniowe Misje Święte prowadzone przez OO. Karmelitów Bosych z Gorzędzieja. W 2010 r. dzięki inicjatywie ks. Artura Mularza i ks. Piotra Osińskiego zorganizowano Piknik Muzyczny Stacja Niebo, którego kolejne edycje odbywają się cyklicznie. W tym samym roku do kościoła wprowadzono relikwie św. Siostry Faustyny Kowalskiej. Natomiast w kwietniu 2015 r. miała miejsce peregrynacja obrazu Pana Jezusa Miłosiernego oraz relikwii św. Faustyny i św. Jana Pawła II.

Od maja 2014 r., na podstawie Dekretu Biskupa Tarnowskiego, nazwa parafii brzmi Parafia Rzymskokatolicka pw. Najświętszej Maryi Panny Szkaplerznej w Szynwałdzie.

 

 

Wykaz źródeł

  1. Archiwum Parafii Rzymskokatolickiej w Szynwałdzie: Kronika parafii w Szynwałdzie, 1986-.
  2. Archiwum Parafii Rzymskokatolickiej w Szynwałdzie: Kronika parafii w Szynwałdzie, 1833-1962.
  3. Bullarii Romani Continuatio Summorum Pontificum Clementis XIII. Clementis XIV. Pii VI. Pii VII. Leonis XII. et Pii VIII., t. 7, Continens Pontificatus Pii VI., Rzym 1845.
  4. Kumor Bolesław, Diecezja tarnowska. Dzieje ustroju i organizacji 1786-1985, Kraków 1985.
  5. Kumor Bolesław, Dzieje polityczno-geograficzne diecezji tarnowskiej, Lublin 1958.
  6. Monumenta Poloniae Vaticana, t. 2, Acta Camerae Apostolicae, vol. 2, 1344-1374, Kraków 1913.
  7. Plebanek Kazimierz, Szynwałd. 650-lecie dziejów wsi i parafii, Szynwałd 1994.
  8. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, t. 12, Warszawa 1892.