Wyrazy i zwroty gwarowe Ł-M-N-O

 

łachy - ubrania, ciuchy

ława - długa ławka w kuchni pod oknem lub kładka nad rzeką

łazęga - włóczykij

łątorz - ołtarz 

łobiecoj - coś okrągłego, otok

łeboń - ktoś mający dużą głowę lub ktoś ogolony do zera

łobąk - uchwyt koszyka, wiadra, kobieli

łobcązki - obcęgi

łobejrzyć - oglądnąć

łobleziony - wypłowiały

łobora - podwórko

łobrącka - obręcz

łobudny - ktoś fałszywy, nieszczery

łobydziony - z dokładką, gdzie została przekroczona norma, jest więcej niż potrzeba  Kupiułem łobydziony metr zbożo.

łobzirać sie - oglądać się za siebie

łochtać - łaskotać

łochynąć - szybko i niedokładnie się umyć

łocwi - łatwiej

łodbić sie - oddalić się, ucieknąć od czegoś, przestać przychodzić  ''Zośka sie maseckom kosmetycnom wysmarowa. - Cy i to pomogło? - Nie wiem, ale muchy wyzdychały, a kłot sie od chołpy łodbiuł.''

łodmieniec - niegrzeczne dziecko

łodrzwia - ościeżnica

łodrzymany - zaspany

łodrzystany - ochlapany

łodzioć sie - przykryć się kocem lub ubrać się

łofucany - nadąsany

łofuceć - odburknąć

łojscołek, łosrołek - dokuczliwe, niegrzeczne dziecko lub małe dziecko sikające jeszcze w ubranie

łojskiero - w zeszłym roku

łojski rok - zeszły rok

łokidany - ubrudzony

łokipiały - ubrudzony np. łokipiały gorcek lub łokipiałe łocy

łokrojka - część materiału pozostała po obcięciu czegoś na porządany wymiar

łoktuska - przykrycie siennika

łomasta - tłuszcz do polewania ziemniaków

łomułek - słodki ser zapiekany

łomurcane dziecko - spłakane, ubrudzone dziecko

łonski - poprzedni

łopołka - duży pojemnik z łyka na siano, słomę

łopować - wybierać na sicie zanieczyszczenia z ziarna

łorznoć - oszukać

łosio bania - gniazdo os

łosmolony - okopcony, brudny

łospa - śruta

łostrężyna - jeżyna

łosywy - część ubrania, kołnierz lub klapy  Złapoł go za łosywy.

łośnik - metalowe ostrze z drewnianymi rączkami

łośródka - kromka chleba bez skórek

łozwać sie - odezwać się

łujsko sie - błyska się

łujzka - łyżka

łypie - grupa młodych wyrostków

machorka - tytoń

maciek - zwierzęcy żołądek (np. salceson w maćku)

maciura - maciora

maćka - breja np. jedzenie gdzie wszystkie składniki są wymieszane 

maćkówka - odmiana jabłoni, bardzo plenna ale mało smaczna

maić - mieszać

majerzyć - coś przygotowywać

makówka - głowa

mamleja (mamlej) - ktoś nierozgarnięty, gamoniowaty

mamuna - szmaciana lalka

manele - ubrania, szmaty lub różne przedmioty

mantel - płaszcz

marcepon - smakołyk, luksus

masztyga - klej do gumy

maśnicka - drewniany pojemnik do wyrobu masła

mazok - mała szczoteczka do nakładania pasty na buty lub nos

mamlać - żuć, ssać  Mamlej cukierka a nie gryź.

mądrogłowiec - ktoś przemądrzały

mechaty - przyjemny w dotyku, miły

memlok - ktoś nierozgarnięty

mendel - kopka zboża z 15 snopków

mentol - medal

mentolyk - medalik

mesyć chołpe - ubijać szpary między belkami mchem lub słomą

męcybuła - ktoś powolny

mędrek (mędrol) - ktoś przemądrzały

mękol (mękoła) - ktoś nieporadny, nieudolny

mękolić - dręczyć lub robić coś powoli i nieudolnie

micyje (mecyje) - coś mocno chwalone a nic nie warte

międlyca - przyrząd do obróbki lnu i konopi

migusiem - szybko, biegiem

mirzwa - drobna słoma

miśkować - kastrować

mlyc - Miniszek lekarski (mlecz)

młodziok - młody gołąb  Jak dziecko buło chłore, ugotowaly my zupe z młodzioka.

mordzeń - modrzew 

mosiek - kopka zboża z 6,8 lub 10 snopków (tak mówiono w Szynwałdzie Górnym) 

mrocka - mrówka

mujnek - młynek do zboża i w kuchni do pieprzu

mujnica - szopa w której stały żarna przy kieracie

mujno - młyn

mulorz - murarz

mułka - mąka

murcek - mruk

muskle - muskuły  Muskle mos jak wróbel pięty.

mutra (muterka) - nakrętka

muzyka - kapela lub potańcówka w domu

myjok - ściereczka do mycia naczyń

myrdek - młody postrzeleniec

mysiaty - szary

mzyć - patrzeć pożądliwie

nachapać - zarobić, dorobić się, nagrabić

nadusić - mocno nacisnąć

na dworcu (na dworzu) - na zewnątrz

na górze - na strychu

najduch - nieślubne dziecko

najurzony - agresywny

na polu - na zewnątrz

na przyboś - ubrać coś na gołe ciało  Ubroł se buty na przyboś.

na sermater - byle jak

na skuśke - na ukos

nasorkany - pijany

na szagę - na skróty

naści (nezci) - masz

na udry - na przekór

na uscyrk - na przekór

ne (nę) - masz

niebożycka - nieboszczka

niech się darzy - powodzenia!

niechwieje - grube zarośla

niecka - drewniany pojemnik zrobiony z kłody drewna służący do wyrabiania ciasta na chleb i inne wypieki

nie dziwota - nic dziwnego

niedźwiodek (niedźwiadek) - Turkuć podjadek

niemiluch - ktoś niemile widziany

niemok - ktoś małomówny, niemądry

nienazarty - chytry, zachłanny

nierychlywy - powolny, nie spieszący się

nierychło - zbyt późno

nieszot - ktoś kto wszytko niszczy, niczego nie szanuje

nieusuchlywy - nieposłuszny, niegrzeczny

niuch - węch

niuchać - szukać, węszyć

niurać - grzebać, szukać

nolepa - część pieca kuchennego obok blach kuchennych  Połóz gorcek na blase lub na nolepie.

norąckło - naręcze 

norzać - tarzać się w błocie

nosoki - drewniane ramię z uchwytami do noszenia wiader z wodą

notereus - notariusz

nygus - leń, obibok

obijać gruche - leniuchować

oblok - kawałek grubszego drewna opałowego, średnicy 5-10 cm

ocikiel - odcedzony ser, twaróg

odchachrać sie - wyzdrowieć, wyjść na prostą

odporka - płytko zaorane ściernisko

oficerki - męskie buty z wysokimi cholewami

oscypisko - styl do grabi

oskrobiny - łupy ziemniaczane

owsionka - słoma z owsa

ozóg - drążek drewniany do rozgrzebania żaru w piecu chlebowym

ozuć - ubrać buty

ozuznać - zedrzeć naskórek

 

 

........................