Wyrazy i zwroty gwarowe A-B-C-D
a juści - no właśnie
ameryki - wczesne ziemniaki
ancykrys - ktoś niedobry
angiołka - rodzaj śliwy (już prawie niespotykana, większa od węgierki)
aprykanka - perliczka
babka (bobka) - minikowadełko do klepania kosy
baciar - kawaler
baciarka - kawalerka Płosed na baciarke.
bachor - niedobre dziecko
badurok - bazgroła
bajbuch - brzuch, balon
bajbus - małe dziecko
bajuro - bagno, błoto, bajoro Utopiuł sie w bajurze.
bajzel - bałagan
balyjo (balia) - miska, wanna
bałamut - oszust, krętacz
bałor (bamber) - bogaty gospodarz
bałykać - mówić bardzo szybko i bez sensu
baniok - wielki garnek
banować - rozrabiać
baranica - owca lub czapka z kożuchem
baruła (bruła) - zaschnięta gruda ziemi
bąbol (bombol) - miejsce na rzece gdzie jest bardzo głęboko
bebech - pierzyna Idź pod bebech gnić.
bebechy - brzuch lub tobołek z bielizną
bebloń - skarżypyta
beceć - płakać lub o zwierzętach wydających dźwięki Krowa tyz becy.
beduły - grzyby
bedzie łocni - będzie lepiej
bedziewa - będziemy
bedzie ziaziu - będzie bolało
bejać - załatwiać potrzebę fizjologiczną
bejdok - gamoń
bejtać - prosić, żebrać (iść na bejty - iść po prośbie)
bez - przez
bezecny - bezwstydny
bezecyć - znieważać
bez nicego - bez problemu
bęcfoł - tuman, nieuk
bida - mały wózek
bil - topola lub białe łyko pod korą dębu
bile - oczy
bilyć - malować wapnem
bimbać - kpić, lekceważyć sobie
blysceć - błyszczeć, świecić
błocaty - ktoś patrzący się spode łba
błodzula - agresywna krowa
bobo (bobsko) - straszydło
bobówka - słoma z bobu
bociuł - żołądek lub tobołek
boisko (bojsko) - ubite miejsce w stodole, klepisko
bojcyć - plotkować
bokować - buntować się
bonda - długi płaszcz
bonto - w stodole platforma z żerdzi nad bojskiem
borcuk - borsuk
borek (błorek) - wiertło
boruta - wpadka, lapsus
bożenoście - ktoś wątły, wyglądający jak siedem nieszczęść
brambura (brandura) - miejsce w piecu do przechowywania ciepłych potraw
brewidny - dokumenty
brołza (prołza) - soda oczyszczona
brołzioki - rodzaj placków z sodą oczyszczoną
bróg - sterta siana
bryndza - twaróg zmieszany z mlekiem i cebulą
brysiek - młody pies
brzęcek - młody chłopiec
brzyćki - brzydki
brzyździć - słabo świecić
bucny - dobrej jakości
bucok - gruby kołek
bucyfoł - ktoś nadęty, pyszałek
bukiety - bokobrody
bulse - oczy (tak mówiono w Szynwałdzie Dolnym)
bulsoń - ktoś z dużymi oczami
burdać - demolować
bycol (bycok) - dobrze zbudowany
bykowiec - kij do poganiania byków
bzy - nic
cajg - rodzaj skóry na buty
cakownik - koń który nie chciał ciągnąć
carstwo - skomplikowane urządzenie
cebrzyk - drewniane naczynie (z klepek) np. do mycia naczyń
celta - plandeka lub nieprzemakalna derka na konia
cepiga - nóż
ceregiele - zbyteczne grzeczności, zawracanie głowy
chabazie - chwasty, zielsko
chabeta - leniwy koń
chajury - krzewy
chałat - fartuch
chamrać sie - tarmosić się
chapnąć - złapać, chwycić, ugryźć
charceć - głośno kaszleć
chę? - co?
chlopa - słota
chlywek - chlew, pomieszczenie dla świń
chłojara - gałązki jodłowe
choćwa - chodźmy
chołpa - dom, chałupa
chorkać - kaszleć
chrabuździe - zielsko
chrobok - nazwa nadawana różnym owadom
chromy - bolący, chory, kulawy np. chromo ręka
chwiej - pijak
chyrchele (cherchele) - krtań, gardło
chytać - chwytać
ciak - złotówka (od złociak)
ciaki - pieniądze
ciapkać - brudzić
ciarach - śmieć lub byle kto
cichojcie - bądź cicho
cierlyca - przyrząd do obróbki lnu i konopi
ciołuś - młody byczek lub ktoś młody i głupi
ciory - śmieci
ciunąć - dać mało, nie tyle ile potrzeba, z pożałowaniem
ciunok - twarz
ciupac - narzędzie do siekania buraków i brukwi
ciupać - rąbać lub ucinać
ciurcek - gwizdek z odpustu w formie glinianego ptaszka wypełnionego wodą
ciurma - więzienie
cosik - coś
cucu (ciuciu) - cukierek
cug - ciąg powietrza
cukrówka - ptak sierpówka
cuła - brudna szmata
cułka - onuca (odpowiednik skarpety)
cumelek (cycek) - smoczek dla niemowlęcia
cupryna - włosy, fryzura
cwortoki - rodzaj orki, 4 skiby do siebie
cybuch - tuman, nieuk, uparciuch
cycać - ssać
cycek - młody chłopiec
cydzorka - deska z dziurami do cedzenia ziemniaków
cyganek - scyzoryk do czyszczenia fajki
cyganić - kłamać
cygan - palenisko w piecu Dołuz ta do cygana.
cymboł - dureń, idiota
cymes - smakołyk, luksus
cyrok - czyrak
cyrować - cerować, naprawiać ubranie
cyrtolić się - zwlekać, robić coś wolno
czepacka - włosy na końcu krowiego ogona
cześnia - czereśnia
czyscaty - ktoś z dużymi oczami
ćkać - łapczywie pić
ćmil - trzmiel
ćmok - zmrok
ćmokać - całować
ćmonda - ktoś nierozgarnięty
ćwiortka - 0,25 l wódki
dapa - kosz na zboże w żarnach
deduła - ktoś niezgrabny Deduła gracato lazła i sie wywaluła.
derka - szary koc, do przykrywania się lub zakładany na konia
despetnik - urwis
dęga - klepka od beczki
dęga (nęga) - chudy kot
dirgać - wyszywać
dojek - sutek krowy (mówiono o kimś: kozi dojek, żabi dojek)
dojocek - mały stołek na którym siadano przy dojeniu krowy
do krejsa - dużo
dolyberować - znaleźć coś i dopasować
dołozyć sie - użyć większej siły lub przyłożyć się
dołuplywy - dokuczliwy
doraficyć - doświadczyć czegoś niedobrego Nie łaź tam bo doraficys.
dosiadać (pies dosiado) - o psie który głośno szczeka, ujada
dospetnik - ktoś niegrzeczny
dospetować - psocić
do upyrdu - robić coś pospiesznie Kopilywa my siano do upyrdu bło sła chmura.
dozarty - dokuczliwy
dranka - sztacheta od płotu drewnianego
drob - ktoś wielki, brzydki
drobić - rozdrabniać
druślok - durszlak
drynda - kiepski wóz, pojazd
drypcić - dreptać
drzozg (dżozga) - drzazga
drzyć koty - kłócić się, robić sobie na złość
drzystek - młody chłopiec, dzieciak
dubac - majsterkowicz
ducki - długi
ducko słoma - słoma żytnia
duda boży - kiepski muzykant
dunder - kula karabinowa
dudrać sie - guzdrać się
durkac - alkoholik
durok - dureń lub gra w karty
dworcok - królik żyjący na podwórku
dyć - przecież
dychawicny - astmatyk
dyle - podłoga w stajni lub chlewiku z grubych desek
dylowina - grube deski na moście
dyndek - mały pies
dyrdymoły - głupoty
dysc - deszcz
dziabnąć sie - skaleczyć się, ukłuć się
dziadować - żyć ubogo, biednie
dziadować sie - robić coś bardzo wolno
dziamgać sie - guzdrać się
dziod - ktoś biedny
dzioł - szczyt wzniesienia, prawdopodobnie od podziału ściekającej wody lub podziału ziemi
dzirmać - szarpać Bić sie nie bily ale troche podzirmaly.
dziska - pojemnik na ciasto chlebowe
dzitko - złe licho
dziwka - młoda dziewczyna (bez podtekstów)
dzwiokować - przeżuwać
dzwonki - ministranci
dzyndzel - coś wystającego
